Dražen Dalipagić, jedan od najboljih košarkaša u istoriji Jugoslavije i kluba Partizan, preminuo je jutros u bolnici “Dragiša Mišović” u Beogradu, nakon duge i teške borbe sa rakom debelog creva. Praja, kako su ga mnogi zvali, preminuo je u 74. godini, a njegova smrt podseća nas na to koliko je važno prepoznati simptome ove opake bolesti na vreme i potražiti medicinsku pomoć.
Rak debelog creva je bolest koja sve više pogađa ljude širom sveta, a najčešće se javlja kod osoba starijih od 50 godina. Iako se često razvija polako i bez vidljivih simptoma, postoje određeni znakovi na koje bi trebalo obratiti pažnju, jer oni mogu ukazivati na ozbiljan zdravstveni problem. Ako prepoznate bilo koji od sledećih simptoma, važno je da što pre posetite svog lekara.
1. Promene u crevima
Promene u učestalosti i načinu pražnjenja creva mogu biti jedan od prvih znakova da nešto nije u redu. Ako patite od produžene dijareje ili zatvora koji traje duže od nedelju dana, to može ukazivati na probleme sa debelim crevom, poput polipa, koji vremenom mogu prerasti u rak. Stručnjaci sa klinike Mayo objašnjavaju da je važno pratiti ove promene i obratiti se lekaru ako traju duže vreme, jer rano otkrivanje može značajno povećati šanse za uspešno lečenje.
2. Grčevi, gasovi ili bol u stomaku
Grčevi, nadutost i bol u stomaku su simptomi koji se često javljaju nakon što pojedemo nešto što naš organizam ne podnosi. Međutim, ako bol postane jak, dugotrajan i učestao, to može biti upozorenje na ozbiljan problem. Mnogi pacijenti sa rakom debelog creva prijavljuju osećaj nelagodnosti, nadutosti i bolova, koji se ne povlače i koji ometaju svakodnevne aktivnosti. Ako se ovi simptomi ne povuku, obavezno se javite lekaru.
3. Rektalno krvarenje ili krv u stolici
Jedan od najočiglednijih simptoma raka debelog creva je krv u stolici. Ako primetite svetlu ili tamnu krv, obavezno se posavetujte sa lekarom. Krv u stolici može biti znak oštećenja zida creva ili tumora, iako nije uvek prisutna u početnim fazama bolesti. Čak i mali tragovi krvi mogu biti alarmantan signal, pa je važno reagovati odmah.
4. Osećaj da se creva ne prazne potpuno
Osećaj da se creva nisu potpuno ispraznila nakon korišćenja WC-a može biti simptom raka debelog creva. Ovo je neugodno stanje koje može izazvati stalni osećaj nelagodnosti i stresa. Ako osećate da vaša creva nisu potpuno prazna, obratite se lekaru, jer to može ukazivati na prisutnost polipa ili tumora koji blokiraju normalan prolaz kroz creva.
5. Slabost i umor
Ako primetite da osećate umor ili slabost bez očiglednog razloga, to može biti posledica unutrašnjeg krvarenja uzrokovanog polipima u debelom crevu. Ova unutrašnja krvarenja mogu smanjiti nivo želatnog hemoglobina u krvi, što izaziva umor, malaksalost i opšte slabljenje organizma. Ukoliko se osećate iscrpljeni i to ne prolazi, to može biti ozbiljan simptom koji ne treba ignorisati.
6. Neobjašnjiv gubitak težine
Naglo mršavljenje bez ikakvih napora, dijeta ili fizičke aktivnosti, često je povezano sa rakom debelog creva. U ovom slučaju, polipi i tumori u crevima mogu ometati način na koji telo apsorbuje hranljive materije iz hrane, što dovodi do gubitka težine. Ako ne možete da objasnite zašto mršavite, obavezno obavite lekarski pregled.
7. Promene u boji i obliku stolice
Promene u boji ili obliku stolice takođe mogu biti znak raka debelog creva. Na primer, ako stolica postane tamnija nego inače, to može biti znak unutrašnjeg krvarenja. Takođe, ako primetite da je stolica u obliku olovke, to može ukazivati na suženje creva zbog tumora ili polipa. Ako primetite ove promene, obratite se svom lekaru radi dodatnih pregleda.
Rak debelog creva se može izlečiti ako se prepozna u ranim fazama, pa je važno da se obratite lekaru ako primetite bilo koji od gore navedenih simptoma. Savremena medicina nudi efikasne metode dijagnostike i lečenja, a rano otkrivanje bolesti može značajno poboljšati prognozu. Zato, ne čekajte – reagujte na vreme i potražite stručnu pomoć.
